Bir Süt İkilemi: Yem maliyetleri, üretim performansı ve fitojeniklerin gücü

Fitojenikler süt hayvancılığında yem verimliliğini artırmak, marjı desteklemek ve maliyetleri düşürmek için bir çözüm sunabilir. Süt üreticileri, optimum yem tüketimine odaklanarak besin maddesi kullanımını artırabilir, böylece bir yandan işletmelerinde kârlılığı ve sürdürülebilirliği korurken bir yandan da yem maliyetleri ve süt fiyatları ile ilgili zorlukların üstesinden gelebilirler.

Thierry Aubert
Fitojenik Ruminant Teknik Lideri
Cargill Animal Nutrition

Süt üreticileri, özellikle yem ve süt fiyatlarındaki sürekli dalgalanmalar nedeniyle karlılığı sürdürme konusunda süregelen zorluklarla karşılaşmaktadır. Süt hayvancılığı işletmelerinde, maliyetlerin %70-80’inin yem maliyetlerinden oluştuğu göz önüne alındığında, besin maddelerinin verimli kullanımı kârlılık için çok önemli bir unsur haline geliyor. Süt ineklerinde yem verimliliğini arttırmak, karlılığı arttırmak için kilit bir strateji haline gelmiştir.

Bu makale, yem maliyetlerinin giderek değişen görünümünü, süt hayvancılığı işletmelerinin kâr marjlarında yem verimliliğinin önemini ve fitojenik yem çözümlerinin performansı üzerindeki dönüştürücü etkisini incelemektedir.

SÜT ÇİFTLİKLERİNDE HAM MADDE FİYATLARI VE SÜT FİYATLARININ SEYRİ
Süt fiyatları, 2022 ve 2023 yıllarında önemli bir artış sergilemiş, ancak 2023 yılının sonlarına doğru süt ürünleri fiyatlarındaki eğilime paralel olarak düşmeye başlamıştır. Bu düşüşün yüksek yem maliyetleriyle birleşmesi, süt hayvancılığı sektörü için genellikle “makas etkisi” olarak adlandırılan zorlu bir duruma yol açmıştır.
Süt üreticileri yıllardır yem ve süt fiyatlarındaki dalgalanmalarla mücadele etmekte ve bu durum kâr marjlarını önemli ölçüde etkilemektedir. Bu dalgalanmalar, süt hayvancılığı operasyonlarında maliyetleri dengelemeye ve verimliliği artırmaya yardımcı olabilecek stratejilere duyulan ihtiyacı vurgulamaktadır.

Fitojenikler, yem formülasyonu ve rasyon optimizasyonunda esneklik sağlarken çiftçilerin ve yem fabrikalarının yem maliyetlerinden tasarruf etmelerine yardımcı olacak potansiyel çözümler sunmaktadır. Süt üreticileri, fitojenik yem çözümlerini kullanarak zorlu piyasa koşullarında bile maliyetlerini yönetebilir ve kârlılıklarını artırabilirler.

SÜT İNEKLERİNDE YEM VERİMLİLİĞİNİN KÂR MARJINA ETKİSİ
Yem verimliliği (YV), doğurganlık ve uzun ömürlülüğün yanı sıra yüksek verimli süt ineklerinde kârlılık için de kritik bir faktördür. YV tipik olarak tüketilen bir kilogram kuru madde başına üretilen bir kilogram sütü temsil eder ve ineğin yemdeki besin maddelerini süte veya süt bileşenlerine dönüştürme kabiliyetini yansıtır. YV sadece besin emilimi ve metabolizmasının bir göstergesi değildir, aynı zamanda yem maliyetlerinden sonraki geliri de etkiler ve çevresel etki üzerinde rol oynar. Hedef YV değerleri, laktasyonun aşamasına göre değişir, yani farklı aşamalardaki inekler için farklı hedefler söz konusudur.

Laktasyondaki hayvanlarda YV’yi tanımlamak, doğrusal evrede büyüyen hayvanlara göre daha zordur, çünkü süt inekleri buzağılama sonrası hızlı katabolizma aşamaları gösterir ve bunu bir sonraki buzağılamaya kadar rezervlerin anabolizması izler. 1,5 ila 1,6 yem verimliliği, 150 ila 200 gün sütte kalan (DIM) inekler veya sürüler için makul bir hedeftir. Sütte 250 günden fazla kalan inekler için 1,4’ün altında bir YV beklenmelidir. Laktasyonun başındaki hayvanlar için hedef 1,6’nın üzeridir; ancak laktasyonun başındaki çok düşük bir YV (1,2’nin altında) asidoz gibi sağlık sorunlarına veya ineğin sağlığı iyiyse çok düşük bir performansa sahip olduğuna işaret edebilir.

YV’nin iyileştirilmesi, metan üretiminin ve protein kayıplarının azaltılmasına yardımcı olmak gibi olumlu çevresel etkilere de sahip olabilir. Yüksek YV’nin korunması genel sürü verimliliği için çok önemlidir.

FİTOJENİKLERİN YEM VERİMLİLİĞİNE ETKİSİ
Fitojeniklerle ilgili araştırmalar, süt üretimindeki artışı ve süt kalitesindeki iyileşmeleri saha denemelerinde desteklemiş ve yem verimliliğini artırmadaki etkinliğini ortaya koymuştur. Bu denemelerin sonuçları, fitojenik yem çözümlerinin çiftlik karlılığını ve çevresel sürdürülebilirliği destekleyebilecek seçenekler sunarak süt hayvancılığında devrim yaratma potansiyelini vurgulamaktadır (Grafik 1).

Grafik 1. Fitojeniklerle ECM etkisi (kg/gün)

Fitojenik bir yem çözümü, Çin’de yapılan bir saha denemesinde yerel bir rasyon ile birlikte test edilmiştir. Bu ürünün süt üretimini ve düzeltilmiş süt enerjisini önemli ölçüde artırdığı ve süt kalitesini iyileştirdiği görülmüştür (Tablo 1).

Bu denemede test edilen fitojenik yem çözümü, esansiyel yağları, baharatları ve triterpenoid saponinleri birleştirmektedir. Söz konusu denemede, süt üretiminde artış gözlenmiş ve bu artış muhtemelen süt ineklerinde enerji ve protein verimliliğinin iyileşmesinden kaynaklanmıştır. Ürün, rumende lif sindirilebilirliğini uyararak ve ince bağırsakta nişasta ve yağ sindirilebilirliğini artırarak çalışır.

Fitojenikler gibi bitki bazlı ürünler, süt hayvancılığında optimum yem verimliliğini destekleme ve maliyetleri azaltma konusunda umut vaat etmektedir. Fitojeniklerin ruminantlardaki gözlemlenmiş ve kanıtlanmış etkileri şunlardır:
– Rumende parçalanamayan proteinin optimal seviyesinin desteklenmesi ve böylece metabolize edilebilir protein seviyesinin iyileştirilmesi
– Mikrobiyal protein sentezinin iyileştirilmesi
– NH3 kayıplarının en aza indirilmesine yardımcı olması
– İnce bağırsakta protein sindirilebilirliğinin iyileştirilmesi

SONUÇ
Fitojenikler süt hayvancılığında yem verimliliğini artırmak, marjı desteklemek ve maliyetleri düşürmek için bir çözüm sunabilir. Süt üreticileri, optimum yem tüketimine odaklanarak besin maddesi kullanımını artırabilir, böylece bir yandan işletmelerinde kârlılığı ve sürdürülebilirliği korurken bir yandan da yem maliyetleri ve süt fiyatları ile ilgili zorlukların üstesinden gelebilirler.

Bu çözümlerin süt hayvancılığı uygulamalarına entegre edilmesi, çiftçilere, tüketicilere ve çevreye fayda sağlayan daha verimli ve kârlı bir sektöre yol açabilir.

Thierry Aubert Hakkında
Thierry Aubert, Cargill Animal Nutrition’da ruminant mikro beslenme ve sağlık çözümleri teknik lideridir. Uzmanlık alanları arasında araştırma projelerinin yönetimi veya Cargill ekibiyle iş birliği, satış ekibi ve teknik yerel ekip için eğitim, şirketin müşterileri ve distribütörleri için teknik satış desteği ve çok daha fazlası yer almaktadır. Aubert ayrıca farklı kanalların desteğini de yönetmektedir: Cargill, Provimi, harici distribütörler.