Lizo-fosfolipidlerin tatlı su balıklarında büyüme performansına ve yem verimliliğine etkisi

Lizolesitin olarak da bilinen lizo-fosfolipidler, fosfolipid yapılarından bir yağ asidi molekülünü uzaklaştıran lesitinin hidrolizi yoluyla üretilir. Bu modifikasyon hidrofilikliklerini artırarak LPL’leri oldukça etkili emülgatörler haline getirir. Su Ürünleri yemlerine dahil edildiklerinde, LPL’ler diyet yağlarını dağıtarak lipaz etkisi için mevcut yüzey alanını arttırır ve besin sindirimini geliştirirler.

Su ürünleri yetiştiriciliği, balık proteinine yönelik artan küresel talebi karşılamak için genişledikçe, yem formülasyonları, balık unu ve balık yağına olan bağımlılığı azaltarak bitki bazlı proteinler gibi alternatif bileşenleri içerecek şekilde gelişmiştir. Bununla birlikte, alternatif bileşenler genellikle daha düşük yem alımı, verimsiz besin emilimi ve artan atıkla sonuçlanabilecek düşük lezzetlilik ve sindirilebilirlik gibi zorluklar ortaya çıkarmaktadır. Alternatif yem bileşenleri daha yaygın hale gelirken, su ürünleri yetiştiriciliği yemlerinde, özellikle de yüksek performanslı formülasyonlarda balık unu hala yaygın olarak kullanılmaktadır.

Tatlı su balık türlerinin beslenme alışkanlıklarındaki farklılıklar, bu zorlukların ele alınmasında önemli bir rol oynamaktadır. Büyük ağızlı kara levrek, etçil bir balık türüdür ve hayvansal bazlı protein kaynaklarını doğal olarak tercih eder. Bu da onları doğal beslenme davranışlarını yakından taklit eden yüksek proteinli diyetlere daha bağımlı hale getirir. Protein açısından zengin yemlere olan bu bağımlılık, genellikle yemlerine balık unu eklenmesini gerektirir. Buna karşılık Tilapyalar, diyetlerindeki bitki bazlı materyallere doğal eğilimi olan omnivor balıklardır. Dolayısıyla soya küspesi veya diğer bitkisel bileşenler gibi alternatif protein kaynakları içeren yem formülasyonlarını daha kolay kabul ederler.

Bu farklı yemleme stratejilerine rağmen, her iki tür de yem formülasyonları optimize edilmediğinde besin emiliminin azalması ve atıkların artması riskiyle karşı karşıyadır. Bu durum, yenmeyen yem ve besin atıklarının birikebileceği ve kapalı veya yarı kapalı yapıları nedeniyle çevresel zorluklar yaratabileceği tatlı su akuakültür sistemlerinde özellikle önemlidir. Bu riskleri azaltmak için, besin sindirimini, emilimini ve metabolizmasını geliştirmek üzere tasarlanmış fonksiyonel yem katkı maddeleri pratik bir çözüm olarak ortaya çıkmıştır.

SİNDİRİM VE METABOLİZMA GÜÇLENDİRİCİLER OLARAK LİZO-FOSFOLİPİDLERİN ROLÜ
Lizo-fosfolipidler (LPL’ler), yem verimliliğini ve büyüme performansını artırma yetenekleri nedeniyle etkili sindirim ve metabolik güçlendiricilerdir. Lizolesitin olarak da bilinen LPL’ler, fosfolipid yapılarından bir yağ asidi molekülünü uzaklaştıran lesitinin hidrolizi yoluyla üretilir. Bu modifikasyon hidrofilikliklerini artırarak LPL’leri oldukça etkili emülgatörler haline getirir. Su yemlerine dahil edildiğinde, LPL’ler diyet yağlarını dağıtarak lipaz etkisi için mevcut yüzey alanını arttırır ve besin sindirimini geliştirirler. Ek olarak, LPL’ler hücre zarı akışkanlığını ve geçirgenliğini artırarak aktif besin taşıyıcılarının dahil edilmesini ve dolayısıyla bağırsak epiteli boyunca besin taşınmasını daha da kolaylaştırırlar.

LPL bazlı AQUALYSO’nun farklı beslenme alışkanlıkları ve yetiştirme koşulları altında etkinliğini kanıtlamak için tatlı su balığı türlerinde iki besleme denemesi yapılmıştır.

Deneme 1. Büyük ağızlı kara levreklere verilen yüksek balık unu yeminde LPL takviyesinin etkinliği
East China Normal University tarafından yürütülen ilk deneme, LPL bazlı AQUALYSO’nun (%0,03) balık unu bazlı bir diyetle beslenen büyük ağızlı kara levreklerin (Micropterus salmoides) büyüme performansı, yem dönüşüm verimliliği ve yağ metabolizması üzerindeki etkisini değerlendirmeyi amaçlamıştır (Tablo 1). Bu araştırma yakın zamanda Aquaculture Nutrition’da yayınlanmıştır (referanslara bakınız).

Büyük ağızlı kara levrek yavruları (başlangıç ağırlığı: 21.1±1.2g), tank başına 20 balık olacak şekilde her uygulama için dört tanka bölünmüştür. Balıklar 8 hafta boyunca günde iki kez (8:00 ve 17:00) elle doyana kadar beslenmiştir. Su parametreleri; sıcaklık 27±1°C, pH 7.4±0.19 ve çözünmüş oksijen 6.0±1.2 mg/L (ortalama ± standart hata) olarak muhafaza edilmiştir.

Sonuçlar, diyete %0,03 AQUALYSO takviyesinin büyük ağızlı kara levreklerin büyümesini ve yem dönüşüm verimliliğini sayısal olarak artırdığını göstermiştir. Takviye yemle beslenen balıklar, kontrol grubuna kıyasla büyüme ve yem verimliliğinde sırasıyla %11 ve %5 oranında iyileşme göstermiştir (Şekil 1A ve 1B). Bu gelişmeler, LPL’lerin yüksek oranda deniz bileşenleri içeren yemlerde bile besin sindirimini ve kullanımını en üst düzeye çıkarmadaki etkinliğini vurgulamaktadır. AQUALYSO, mezenter ve karaciğerdeki lipid birikimini önemli ölçüde azaltarak lipid kullanımının optimize edildiğini göstermiştir (Şekil 1C ve 1D). Bu tür etkiler, balıkların metabolik sağlığını korumak ve büyüme ve yem verimliliği için enerji kullanılabilirliğini artırmak için kritik öneme sahiptir.

Deneme 2. Düşük sıcaklık koşullarında yetiştirilen Tilapya balıklarına verilen bitki bazlı yemde LPL ilavesinin etkinliği
Bitki bazlı yemle (Tablo 2) beslenen ve düşük sıcaklıklarda yetiştirilen Nil tilapyasının (Oreochromis niloticus) yem alımını ve büyüme performansını artırmak için AQUALYSO (%0,025) takviyesinin etkinliğini değerlendirmek üzere Testing Blue (İspanya) ile işbirliği içinde ikinci bir deneme gerçekleştirilmiştir.

Yavru tilapya (başlangıç ağırlığı: 52.32±2.13g), 150 L’lik tanklara üç kopya halinde, tank başına 16 balık olacak şekilde stoklanmıştır (başlangıç yoğunluğu: 6.6 kg/m3). Balıklar 4 hafta boyunca günde iki kez doyuncaya kadar beslenmiştir. Soğuk stres koşullarını simüle etmek için su sıcaklığı 17.69±0.58°C’de tutulmuştur. Diğer parametreler arasında pH 7.1±0.32 ve çözünmüş oksijen 9.05±0.13 mg/L (ortalama ± standart hata) yer almıştır.

Bitki bazlı yem formülasyonları balık unu bazlı yemlere göre daha az lezzetlidir, soğuk stresi ise sindirim verimliliğini daha da bozarak yem alımını ve besin maddelerini emülsifiye etme, sindirme ve absorbe etme yeteneğini azaltır. Bu birleşik faktörler balık büyümesini ve metabolik sağlığını olumsuz etkileyebilir ve verimsiz lipid kullanımı nedeniyle karaciğer ve iç organlarda aşırı yağ birikebilir. Yavru tilapya yemine %0,025 AQUALYSO ilavesi, yem alımında ve ağırlık artışında sırasıyla %10 ve %12’lik sayısal iyileşmelerle sonuçlanmıştır (Şekil 2A ve 2B). Ayrıca, karaciğer ve iç organlardaki yağ birikimi sırasıyla %2 ve %3,5 oranında azalmıştır (Şekil 2C). Bu etki, düşük sıcaklık koşulları ve iç organlarda aşırı lipid birikimi ile ilişkili metabolik sorunların hafifletilmesine yardımcı olabilir.

AQUALYSO yağ emülsifikasyonunu artırmış ve bağırsak epiteli boyunca besin emilimini geliştirerek balıkların yemden daha fazla enerji ve besin almasını sağlamıştır. Bu sadece daha iyi büyüme performansını desteklemekle kalmamış, aynı zamanda karaciğer ve iç organlarda yağ birikimini azaltarak düşük sıcaklık koşullarıyla ilişkili yaygın metabolik sorunları hafifletmiştir. AQUALYSO, bu zorlu koşullar altında yem kullanımını optimize ederek, balıkların metabolik sağlığını koruma, büyüme için enerji tahsisini destekleme ve soğuk stresinin olumsuz etkilerini azaltma yeteneğini göstermiştir.

SONUÇLAR
Bu denemelerden elde edilen sonuçlar, LPL bazlı AQUALYSO’nun besin sindirimini, emilimini ve kullanımını destekleyerek balıkların büyüme performansını ve sağlığını geliştirmedeki etkinliğini daha da doğrulamaktadır. AQUALYSO, optimal ve suboptimal koşullar altında yetiştirilen hem etçil hem de otçul tatlı su balığı türlerinde sağlığı, büyüme performansını ve yem verimliliğini desteklemektedir.

Referanslar:
1. Bao M., Wang Z., Nuez-Ortín W.G., Zhao G., Dehasque M., Du Z., Zhang M. (2024). Comparison of Lysophospholipids and Bile Acids on the Growth Performance, Lipid Deposition, and Intestinal Health of Largemouth Bass (Micropterus salmoides), Aquaculture Nutrition, 1518809, 13 pages. https://doi.org/10.1155/2024/1518809

Marleen Dehasque Hakkında
Marleen Dehasque, Belçika’daki Ghent Üniversitesi’nde Biyobilim Mühendisliği alanında yüksek lisans yapmıştır. Çok uluslu su ürünleri şirketlerinde Ar-Ge, ürün yönetimi ve iş geliştirme alanlarında 30 yılı aşkın deneyime sahiptir. Dehasque canlı yem, larva ve ön yetiştirme beslenmesi ve yem teknolojisi konularında özel uzmanlığa sahiptir. Bağımsız bir danışman olarak, su ürünleri yetiştiriciliğinde yeni yem bileşenlerinin geliştirilmesini desteklemiştir. 2019 yılından bu yana, sindirim / metabolik iyileştirme, lezzetlilik, yem lalitesi ve özel beslenme ile ilgili çeşitli su ürünnleri katkı maddeleri portföyünün geliştirilmesinden ve müşteri desteğinden sorumlu Küresel Ürün Müdürü olarak Adisseo’da görev yapmaktadır.

Dr. Waldo Nuez Hakkında
Dr. Waldo Nuez, su canlılarının beslenmesi ve sağlığı alanında 16 yıllık akademik ve endüstri deneyimiyle desteklenen bir geçmişe sahiptir. Geçmişte akademik bir araştırmacı olarak üretim stratejilerinin ve çevresel stres faktörlerinin büyüme verimliliğini, sağlığı ve ürün kalitesini nasıl etkilediğini anlamak ve buna göre yeni besleme stratejileri geliştirmekle ilgilenmiştir. Ürün Müdürü olarak, su katkı maddelerinin ürün stratejisi, portföy geliştirme ve müşteri desteğinden sorumluydu. Nuez, Tazmanya Üniversitesi’nden (Avustralya) Su Ürünleri Besleme alanında doktora, Saskatchewan Üniversitesi’nden (Kanada) Hayvan Besleme alanında yüksek lisans ve Zaragoza Üniversitesi’nden (İspanya) Veterinerlik derecesine sahiptir. Adisseo’da Su Ürünleri Teknik ve Bilimsel Destek Başkanı olarak görev yapan Waldo Nuez, yenilikçi ve yüksek performanslı yem katkı maddeleri geliştirmeye, çeşitli balık ve karides türlerinde beslenme ve sağlık çözümlerinin uygulanmasına odaklanan bir ekibe liderlik etmektedir.

Guillermo Bardera hakkında
Dr. Guillermo Bardera, Su Ürünleri Beslenmesi Küresel Teknik ve Bilimsel Destek Müdürü olarak Adisseo’nun su ürünleri Ar-Ge ekibinin bir üyesidir. İspanya’da bulunan Bardera, Su Ürünleri Küresel Ar-Ge Müdürü Dr. Waldo Nuez’e bağlı olarak çalışmaktadır. Bardera, Pasifik beyaz karidesinin (Litopenaeus vannamei) beslenme davranışı üzerine doktora yapmış ve özellikle yeni yem katkı maddelerine verdikleri tepkilere odaklanmıştır. Batı İskoçya Üniversitesi ve Skretting ARC işbirliğiyle gerçekleştirilen bir proje kapsamında yürüttüğü doktora araştırması, Nutreco Genç Araştırmacı Ödülü, İskoç Üniversiteleri Yaşam Bilimleri İttifakı Ödülü ve Batı İskoçya Üniversitesi’nden çok sayıda onur ödülü de dahil olmak üzere birçok prestijli ödül almıştır. Geçtiğimiz dört yıl boyunca, hayvan sağlığı ve su ürünleri beslenmesi konusunda uzmanlaşmış lider bir sözleşmeli araştırma kuruluşu olan Moredun Scientific’te Çalışma Direktörü olarak görev yapmıştır. Bu görevinde hem endüstri hem de akademi için geniş bir araştırma projeleri portföyünü yönetmiştir. Guillermo aynı zamanda alanında üst düzey bir dergi olan Reviews in Aquaculture’ın yayın kurulunun aktif bir üyesidir.