Yem sektöründe gelecek eğilimleri ve yem bileşenlerinin rolü

Avrupa Komisyonu, Yeşil Anlaşma ve Çiftlikten Çatala stratejisi ile iddialı hedeflerine ulaşmanın yanı sıra toplumun mevcut önceliklerini ve ihtiyaçlarını ele almak için özel yem bileşenlerinin önemini ön plana çıkardı. Buna, hayvancılığın çevresel ayak izinin azaltılması, hayvan refahı ve ayrıca antimikrobiyal dirence karşı mücadele de dahil.

Chiara Bellone de Grecis
İletişim Müdürü
FEFANA (AB Özel Yem Maddeleri ve Karışımları Birliği)

Avrupa, özellikle yeni trendler ve yasal mevzuatlar konusunda dünya yem endüstrisine liderlik eden bir pozisyona sahip. Dünyadaki birçok ülke yerel mevzuatlarını, Avrupa Komisyonu’nun mevzuatlarıyla uyumlu olacak şekilde düzenlemeye dikkat eder. Günümüzün yasal mevzuatlara da yansıyan önemli trendleri arasında ise antibiyotiksiz üretim, sürdürülebilirlik, çevresel ayak izi, karbon emisyonları, alternatif proteinler, yem güvenliği ve hayvan refahı gibi son derece dikkat çekici ve hayati konular yer alıyor.

Peki 2022’de Avrupa yem ve katkı endüstrisinin ana gündemi, bu konulardan hangileri olacak? Bütün bu trendlerin merkezinde yer alan yem katkı maddeleri endüstrisi, “Nasıl?” sorusuna cevap verebilecek çözümler sunuyor mu? Katkı ve bileşenler endüstrisinin Avrupa’daki en önemli çatı kuruluşu FEFANA’nın İletişim Müdürü Chiara Bellone de Grecis, bize bu konuda bazı ipuçları sunuyor. Detaylar Bellone de Grecis ile söyleşimizde..

Sayın Chiara, yem endüstrisi ile ilgili sorulara geçmeden önce, FEFANA hakkında biraz konuşabilir miyiz? FEFANA’nın misyonunu ve hedeflerini açıklayabilir misiniz? FEFANA’nın yem endüstrisindeki rolü nedir? Üyeleri kimlerdir?
FEFANA, AB Özel Yem Bileşenleri ve Karışımları Birliği’dir. Üyelerimiz, şu anda yaklaşık 3’te 2’si KOBİ olan 93 şirketten oluşmaktadır. FEFANA, yem katkı maddeleri, fonksiyonel yem bileşenleri, premiksler (ön karışımlar) ve gıda zincirine yem yoluyla giren diğer özel yem bileşenleri karışımlarının üreticilerini ve tüccarlarını bünyesinde barındırır.

Brüksel’in merkezinde yer alan FEFANA’nın rolü, AB kurumları ve yem işletmecileri arasındaki diyaloğu kolaylaştırmak ve aynı zamanda güvenli ve sürdürülebilir bir gıda zinciri için özel yem bileşenlerinin faydalarını teşvik etmektir. FEFANA’nın amacı, küresel bir pazarda Avrupa özel yem bileşenleri endüstrisi için yenilikçiliği ve rekabeti teşvik eden orantılı ve öngörülebilir bir AB düzenleme çerçevesine ulaşmaktır.

Hayvan besleme ve yem endüstrileri, antibiyotiksiz üretim, sürdürülebilirlik, çevresel ayak izi, karbon emisyonları, alternatif proteinler, yem güvenliği ve hayvan refahı gibi son yıllarda oldukça yoğun bir gündemin merkezinde yer alıyor. Birçok konuda dünya trendlerine öncülük eden Avrupa yem sektörünün 2022 gündeminde bu ve benzeri konulardan hangisinin ön planda olacağını düşünüyorsunuz?
Nitekim, Avrupa Komisyonu, Yeşil Anlaşma ve Çiftlikten Çatala stratejisi ile iddialı hedeflerine ulaşmanın yanı sıra toplumun mevcut önceliklerini ve ihtiyaçlarını ele almak için özel yem bileşenlerinin önemini ön plana çıkardı. Buna, hayvancılığın çevresel ayak izinin azaltılması, hayvan refahı ve ayrıca antimikrobiyal dirence karşı mücadele de dahil.

Böylece, bugüne kadar tarım sektörü dışındaki insanlar tarafından çoğunlukla bilinmeyen özel yem bileşenleri endüstrisi, önemli ölçüde tanınmaya başladı.

Komisyon ayrıca, AB Yem Katkı Maddeleri Yönetmeliğinin Revizyonunu, Çiftlikten Çatala eylem planına dahil ederek bir adım daha attı (“Yem Katkı Maddelerine İlişkin AB Kurallarının Modernizasyonu”). Komisyonun bu projeyle amacı, yönetmeliği modernize ederek daha sürdürülebilir bir tarım-gıda sisteminin başarılmasına katkı sunabilecek yenilikçi yem bileşenlerinin piyasaya sürülmesini kolaylaştırmak.

Yem katkı maddeleri yönetmeliğinin revizyonu ve yukarıda belirtilen zorluklar için özel yem bileşenlerinin potansiyeli, gelecek yıl için endüstrinin gündeminin başında yer alacak olan, birbiriyle sıkı sıkıya bağlı iki konudur.

Biraz daha ayrıntıya girelim ve sürdürülebilirlik konusuna devam edelim. Hayvan besleme endüstrisinde sürdürülebilirlik ne anlama geliyor? Sürdürülebilir hayvansal üretim için neler yapılmalı ve yem bileşenlerinin/katkı maddelerinin bu süreçteki yeri ve rolü nedir?
Özel yem bileşenleri endüstrisi, uzun süredir hayvancılık faaliyetlerinin çevresel etkilerini sınırlamaya kendini adamış, yenilik odaklı bir sektördür.

Sürdürülebilirliğin birçok açılımı vardır. Bazı özel yem bileşenleri, yem ürünlerinin raf ömrünü uzatarak bozulma ve kayıpları önler. Bu, ek kaynaklara başvurmaya gerek kalmadan yem kullanımını en üst düzeye çıkarır. Diğerleri yem verimliliğini artırarak süt, et ve yumurtaların emisyon yoğunluğunu azaltır. Son olarak, diğer bileşenler, gıda endüstrisinin yan ürünlerinin yem olarak kullanılmasına izin vererek döngüsel bir ekonomiye katkıda bulunur.

Özel yem bileşenleri endüstrisi, bu nedenle, verimli ve çevre dostu bir gıda sistemi için önemli bir müttefiktir. Yine de politika yapıcılar, bu sektörün tüm tarımsal gıda zincirinin sadece küçük bir parçası olduğunu unutmamalıdır. Çiftlikten Çatala stratejisi çerçevesinde belirlenen iddialı hedefler, yalnızca sistemdeki her bir aktörün – girdi tedarikçilerinden çiftçilere kadar – etkilerine, karşılaştıkları zorluklara, ihtiyaçlarına bakarak ve onlara potansiyellerini ortaya çıkaracak araçlar sunarak bütünsel bir yaklaşımla başarılabilir.

AB, 2050 yılına kadar karbon emisyonlarını sıfırlamayı hedefliyor. Hayvancılık endüstrisinin de karbon emisyonlarında önemli bir paya sahip olduğu düşünülmektedir. Yem bileşenleri, metan emisyonlarını ve karbon emisyonlarını azaltmaya etkili bir katkı sağlayabilir mi?
Özel yem bileşenlerinin, sera gazı emisyonlarının azaltılmasına katkıda bulunduğu bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Yaşam Döngüsü Değerlendirmeleri aracılığıyla, bu bileşenlerin, hayvan yetiştiriciliğinin çevresel ayak izinin azaltılmasını farklı yollarla olumlu şekilde destekleyebileceği kanıtlanmıştır. FEFANA ve IFIF tarafından yürütülen Özel Yem Bileşenleri Sürdürülebilirlik Projesi, çeşitli özel yem bileşenleri için bu etkileri araştırmıştır. Araştırma, bu tür bileşenlerin kullanımının küresel ısınma potansiyelini %15’e kadar, fosfor emisyonlarını %30’a kadar ve nitrojen emisyonlarını ise %50’ye kadar azaltabileceğini göstermiştir. Bu, aşırı besin maddelerinin atılımının ve ötrofikasyon ile asitlenme potansiyellerinin azaltılması gibi çevre üzerindeki emisyonla ilgili etkilerin önemli ölçüde düşürülmesi anlamına gelir.

FAO, büyük ölçüde IFIF-FEFANA SFIS Projesi’nin çalışmasına dayalı olarak, 21 Eylül 2021’de hayvancılık tedarik zincirlerinde yem katkı maddelerinin çevresel performansının değerlendirilmesi için LEAP kılavuzlarını resmi olarak başlatmıştır. Belge, yem verimliliği üzerinde önemli ölçüde hareket ederek özel yem bileşenlerinin hayvancılık üretiminin çevresel ayak izini nasıl etkilediğinin altını çizmektedir.

Hayvan besleme endüstrisi için önemli olduğunu düşündüğünüz diğer konular hakkında neler eklemek istersiniz?
Çiftlikten Çatala Stratejisi’nin eylem noktası olan, Yem Katkı Maddelerinde AB Kurallarının Modernizasyonu’nun bize verdiği fırsatı en iyi şekilde değerlendirmeliyiz.

Mevcut AB yasal çerçevesi, yem ve gıda güvenliğini garanti eder, ancak yatırımın geri dönüşünü ve inovasyonun korunmasını sağlarken araştırma ve geliştirmeyi özendirmek için iyileştirilmiş bir düzen sağlamalıdır.

Avrupa Komisyonu, bu noktalardan bazılarını zaten kabul etmiş olsa da vurgulanması gereken birkaç madde daha bulunmaktadır. Örnekler arasında şunlar sayılabilir: Yem katkı maddelerinin antibiyotik kullanımına olan ihtiyacı azaltmadaki katkısının tanınması – bu da antimikrobiyal dirençle mücadeleye katkıda bulunur – yenilikçi faydaların iletilmesi, uzun yetkilendirme prosedürlerinin bürokratik yükünün hafifletilmesi ve daha fazlası.

FEFANA ve üyeleri, hayvan besleme endüstrisinin yanı sıra, bir bütün olarak tarımsal gıda zinciri için bu kilit yönetmeliğin, devam eden revizyon sürecinde diğer unsurlarla birlikte ele alınmasını sağlamak için aktif olarak çalışmaktadır.