Axitan, endolizin adı verilen bir tür antimikrobiyal enzim kullanmaktadır. Endolizinler iki farklı işlevi yerine getirmeleri bakımından benzersizdir: İlk olarak, sadece hedeflenen bakteri türünün hücre duvarına spesifik olarak bağlanırlar. İkinci olarak, peptidoglikan tabakasının bağlarını keserek hücrenin patlamasına ve güvenli bir şekilde parçalanmasına neden olurlar.

Dr Kane Miller
İngiliz biyoteknoloji şirketi Axitan, antibiyotikleri hayvan yeminden çıkarmaya ve verimliliği artırmaya odaklanıyor. Şirket, geçmişte antibiyotik takviyeleriyle yönetilen ve hayvancılığı olumsuz etkileyen patojenleri hedef alabilen, bu sayede de verimliliği artırabilen endolizinlerden ve ilgili ürünlerden oluşan bir kütüphane geliştirmektedir. Odak noktası, her yıl küresel olarak tüketilen antibiyotiklerin üçte ikisini oluşturan antibiyotiklerin aşırı kullanımından kaynaklanan antimikrobiyal direncin yarattığı tehditle mücadele etmeye yönelik daha geniş kapsamlı WHO Tek Sağlık girişiminin bir parçasını oluşturmak.
Ekim 2022’de Axitan, ilk ürünü FORC3®‘te kullanılan algal biyokütle bileşeni için ABD FDA GRAS (Genel Olarak Güvenli Kabul Edilen) statüsü aldı. Bu ürün, kanatlı sektöründe her yıl 6 milyar dolarlık ekonomik kayba neden olan bir patojen olan Clostridium perfringens‘i hedef alarak kanatlı hayvanlarda sağlıklı büyümeyi teşvik etmektedir.
Axitan’ın Kurucusu ve CEO’su Dr. Kane Miller, hem şirketleri hem de ürünleriyle ilgili detayları okurlarımız için anlattı.
Dr. Miller, şirketiniz hayvanlarda antibiyotik kullanımını azaltmaya odaklanıyor. Bu konu sizin için neden bu kadar önemli?
Basitçe söylemek gerekirse, antimikrobiyal direnç (AMR) tehdidi gerçek. Halihazırda yılda 1 milyondan fazla insanın ölümüne neden oluyor ve Dünya Sağlık Örgütü, kontrol edilmediği takdirde bu sayının 2050 yılına kadar yılda 10 milyona çıkmasını bekliyor.
Hayvancılık sektörü dışındakiler tarafından daha az bilinen şey ise antibiyotiklerin büyük bir kısmının (%66) hayvanlar tarafından tüketildiğidir. Bu nedenle şirket olarak, hem geçmişte antibiyotiklerle yönetilen ve hayvancılığı olumsuz etkileyen bir dizi bakteriyi yönetme hem de verimliliği artırma potansiyeli sunan yeni antibiyotik alternatifleri geliştirmeye odaklandık.
Antibiyotikleri azaltmak için çözümünüz ya da çözümleriniz nelerdir? Bu çözümler nasıl kullanılıyor ve antibiyotik ihtiyacını nasıl ortadan kaldırıyor?
Axitan, endolizin adı verilen bir tür antimikrobiyal enzim kullanıyor. Endolizinler iki işlevi yerine getirmeleri bakımından benzersizdir. İlk olarak, spesifik olarak sadece hedeflenen bakteri türünün hücre duvarına bağlanırlar. İkinci olarak, peptidoglikan tabakasının bağlarını keserek hücrenin patlamasına ve güvenli bir şekilde parçalanmasına neden olurlar.
Endolizinlerimiz, FORC3®‘ün de temel bileşenidir. Kullanım açısından, yem fabrikasında yeme karıştırılan kurutulmuş bir toz olması bakımından, diğer normal yem katkı maddeleri gibidir. Gerekli miktarlar hakkında bir fikir vermesi açısından, FORC3® Clostridium perfringens kanatlı ürünümüz için ekleme oranının ton başına yaklaşık 0,5 kg olduğunu söyleyebiliriz.
Performans açısından baktığımızda, zorlu denemelerde ölüm oranlarında önemli düşüşler gördüğümüzü belirtmeliyim. Daha da önemlisi, ağırlık artışı ve Yem Dönüşüm Oranları gibi temel KPI (temel performans göstergesi) kriterlerinde de önemli verimlilik artışları görüyoruz.
Kanatlı endüstrisi için önemli bir sorun olan Clostridium perfringens gibi patojenik bakteriler üzerinde yoğun bir şekilde çalışıyorsunuz. Bu konudaki çalışmalarınız ve hedefleriniz hakkında bize biraz bilgi verebilir misiniz?
Az önce de belirttiğim gibi Clostridium perfringens‘e özgü endolizinler içeren FORC3® adlı bir ürün geliştirdik. Bu formülasyon aynı zamanda diğer tamamlayıcı doğal bileşenlere ek olarak tescilli bir mikroalg türünü de içeriyor. Amaç, Clostridium perfringens‘i kontrol altına alırken aynı zamanda bakterinin önemli bir üretim sorununa yol açmadığı durumlarda bile, ürünün çiftçi için ekonomik bir kazanç sağlamasını temin etmektir.
Tek hedefiniz antibiyotikleri ortadan kaldırmak değil o zaman?
Aslında evet. Bizim için bu, ürünlerimizin hem ekonomik bir performans artışı sağlaması hem de sorunlu bakterileri kontrol altına alması gerektiği anlamına geliyor. Yani ürünlerimizin sadece sorun yaşanan bir çiftlikte değil, bir hayvancılık işletmesinin genelinde yatırım getirisini artırmalı. Ürünlerimizi bu doğrultuda geliştiriyoruz.
Sunduğunuz çözümlerin içeriği/kombinasyonu hakkında biraz bilgi paylaşabilir misiniz?
Çözümleriniz tamamen doğal mı?
Endolizinler doğada her yerde bulunur. Clostridium perfringens ürünümüz için, C. perfringens suşlarını en iyi hedefleyen ve yok eden iki endolizini belirledik. Endolizinler, denemelerimizde gördüğümüz performans artışını sağlamaya yardımcı olan mikroalgler ve diğer doğal bileşenlerle birleştirildi.
Yürüttüğünüz bu denemelerden bazılarının ayrıntılarını ve elde ettiğiniz sonuçları bizimle paylaşabilir misiniz?
Elbette, bir zorluk denemesinde, ölüm oranı %14’ten %2’nin altına düşürüldü ve bu istatistiksel olarak antibiyotik kontrolüyle eşitlendi. Son saha denemelerinde FORC3® formülasyonu NAE çiftlik ortamında 4 puanlık FCR iyileştirmeleri elde etmeyi başardı. Şu anda hem NAE hem de NAE olmayan ortamlarda birkaç ABD’li üretici ile saha çalışmaları yürütüyoruz ve ek veriler elde etmeyi dört gözle bekliyoruz.
Şu anda sunduğunuz çözümlerin dünya çapında kullanılabilirliği nedir? Ürünleriniz hangi bölgelerde veya ülkelerde mevcut?
Şu anki odak noktamız ABD olsa da, elbette çözümlerimizi diğer bölgelere sunma fırsatlarını keşfetmeye istekliyiz. Üreticiler, yem fabrikası işletmecileri ve değer zincirinin diğer üyeleriyle ürünlerimizi ABD dışındaki pazarlara taşıma konusunda konuşma fırsatını memnuniyetle karşılıyoruz.
Önümüzdeki dönemde odaklanacağınız yeni konular ve piyasaya sürmeye hazırlandığınız yeni çözümler var mı?
Evet, devam eden ürün geliştirme çalışmalarımızın iki kolu var:
1. Farklı hayvan türlerine yönelmek
2. Kanatlı hayvanlarda ekonomik açıdan önemli diğer bakterileri ele almak.
Son olarak, neler eklemek istersiniz?
Evet, hızla gelişmekteyiz. Eğer bir nedenle bu yazıyı okuyorsanız ve yaptıklarımızın ilginizi çekebileceğini düşünüyorsanız (ister JV’ler, ister Stratejik Ortaklıklar açısından olsun, ister belirli bir patojenin yönetimi için antibiyotik bazlı olmayan çözümlere ihtiyaç duyan bir entegratör olun) lütfen bizimle iletişime geçin.
Kane Miller Hakkında
Kane Miller, mühendislik doktorasını University College London’dan (UCL) biyokimya mühendisliği alanında almıştır. UCL’deki doktora sonrası araştırması sırasında, endolizin biyoteknolojisini patojenleri yönetmek için potansiyel bir mekanizma olarak hayvancılığa uygulama fikrini tasarlamıştır. Ardından Miller, Birleşik Krallık hükümetinden başarılı bir Innovate UK hibesi aldı ve bunu özel sermaye ile birleştirerek Axitan’ın kuruluşunu gerçekleştirdi. Axitan şu anda iki lokasyonda faaliyet göstermektedir. Pilot üretim merkezi ABD’nin Georgia eyaletinde, Genel Merkez ve Ar-Ge merkezi ise Londra’nın hemen dışında, Birleşik Krallık’ın biyoteknoloji “Altın Üçgeni” içinde yer alıyor.