Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) organizatörlüğünde düzenlenen Yumurta Zirvesi’nin 6.’sı “Yumurtanın Dünyası” temasıyla 21-24 Kasım 2024 tarihleri arasında KKTC’de Limak Deluxe Otel’de gerçekleştirildi. Yoğun ilgi gören zirveye yaklaşık 900 kişinin katılım gösterdiği bildirildi.
Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) tarafından “Yumurtanın Dünyası” temasıyla 6’ncısı düzenlenen Yumurta Zirvesi, 21-24 Kasım 2024 tarihlerinde Kıbrıs’ta yoğun ilgi ve katılımla gerçekleştirildi. Zirveye, Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Ahmet GÜMEN’in yanı sıra kamu kurumlarının, sivil toplum kuruluşlarının ve kanatlı sektörünün temsilcileri ile akademisyenlerden oluşan yaklaşık 900 kişi katılım sağladı.
Zirve kapsamında “Önemli güncel kanatlı hastalıkları; epidemiyoloji ve kontrol” konusunda Prof. Dr Mehmet Akan; “Kanatlı üst solunum yolları hastalıkları” konusunda Dr. Marteen De Gussem; “Kanatlı sağlığı ve performansı” üzerine Dr. Akın Ünal ve “Yumurta teknolojileri, ileri işlem yumurta ürünleri sistemleri” üzerine Doç. Dr. Muhammed Yüceer birer sunum gerçekleştirdi.
Tarım Gazetecisi İrfan Donat’ın moderatörlüğünü üstlendiği “Yumurtanın ekonomi politiği” konulu oturuma Ege İhracatçıları Birliği adına Bedri Girit ve Keskinoğlu Tavukçuluk / Matlı Şirketler Grubu adına Önder Matlı katılım sağladı.
Zirvenin bir diğer etkinliği ise tarım program yapımcısı Taner Öztürk’ün moderatörlüğünde yürütülen “Türkiye Yüzyılında Yumurta Sektörünün Yol Haritası – Planlama: Üretim, Tüketim, İşleme, İç-Dış Ticaret, Mevzuat ve Kuş Gribi” konulu tartışma oturumu oldu. Oturuma Prof. Dr. Mustafa Tayar, Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdür Yardımcısı Tayfun Kılıç, Tarım ve Orman Bakanlığı Hayvancılık Genel Müdürlüğü Kanatlı ve Arıcılık Daire Başkanı İslam Köse, YUM-BİR Başkanı İbrahim Afyon, İzmir YUM-BİR Başkanı İsmail Kor ve Tüketici Konfederasyonu Başkan Yardımcısı Av. İbrahim Güllü konuk olarak katıldı.
SAĞLIKLI SÜRÜLERLE SAĞLIKLI GIDA
YUM-BİR tarafından açıklanan sonuç bildirgesine göre, zirvede temel olarak öne çıkan genel kabuller şunlar:
• Tüketicilerin, sağlıklı yumurta tüketimi konusunda bilinçlendirilmesi,
• Kamu ve kamuoyuna yumurta üretim, tüketim ve standartlarının, piyasa bilgilerinin doğru ve güvenilir şekilde derlenip aktarılması,
• “Dengeli ve sağlıklı beslenme” açısından yumurtanın öneminin gündeme getirilmesi,
• Gıda güvenliği alanındaki uluslararası sistemlerin ve yüksek üretim standartlarının, üretimin tüm aşamalarında faaliyet gösteren kuruluşlar nezdinde yaygınlaştırılması,
• Yumurta sektöründe çalışan büyük-küçük tüm şirketlerin, kişi ve kurumların YUM-BİR şemsiyesi altında toplanması,
• Devlet-üretici-tüketici üçgeninde güvenli yumurta tüketimi konusunda YUM-BİR’in otorite olarak benimsenmesi,
• Yerel ve uluslararası ilgili taraflarla sürekli iş birliğinin geliştirici faaliyetlerde bulunulması,
• Güvenilir gıda ve üretimi için bakanlıklar, üniversiteler, hayvan sağlığı bilim insanları ile “Sağlıklı Sürülerle, Sağlıklı Gıda Üretiminin Sürdürülebilirliği” konusunda yol haritasının belirlenmesi.
SEKTÖRÜN 7 TEMEL PROBLEMİ
VI. Yumurta Zirvesi’nde sektörün temel problemleri de ele alındı. YUM-BİR bu temel problemleri 7 başlık altında şu şekilde sıraladı:
1. Tüketim: Ülkemizde yumurta tüketimi Avrupa ülkelerinden çok düşüktür. Nüfus artışı, şehirleşme hızı, milli gelirdeki artış, ambalaj ve üründeki çeşit azlığı, talep elastikiyeti, maliyet ve üretim miktarındaki değişmeler, bayram ve tatil dönemi gibi dönemlerde nüfus hareketleri gibi etkenler tüketimi etkileyen faktörlerdir. Sağlıklı beslenme ve yumurta tüketimi konusunda yeterli bilincin oluşmaması, üretimdeki plansızlıklar, arz fazlalığı bu ürünlerin fiyatlarında büyük dalgalanmalara neden olmakta hem üreticiyi hem de tüketiciyi olumsuz etkilemektedir.
2. Üretim Maliyetleri: Yumurta üretiminde karşılaşılan en büyük sorun, ürün maliyetlerinin yüksekliğidir. Üretim maliyetlerinin %80’ini yem bedeli oluşturmaktadır. Özellikle kanatlı yemlerinin ana ham maddeleri olan mısır, soya küspesi, balık unu ve vitamin premiksleri büyük oranda ithalat yoluyla elde edilmektedir. Bu ham maddelerin yemlerdeki oranı yumurta yemlerinde %90’lara ulaşmaktadır. Ülkemizde üretilen yem ham maddelerinin de destekleme taban fiyatları nedeniyle yüksek tespit edildiği ve ithal fiyat üzerinden değerlendirildiğinde, ürün fiyatları doğal olarak artmaktadır.
3. Yumurta İşleme Sanayi Teknoloji Yatırımları: Yumurtanın sıvı veya toz olarak pasta ve yemek sanayiinin talebine uygun hale getirilmesi, yumurta tüketimini arttıracak önemli bir unsurdur.
4. Pazar ve Pazarlama Sistemleri: Yumurta üreticileri, kooperatifleşme ve şirketleşmeler şeklinde bir araya gelmektelerse de fiyat istikrarı sağlanamamaktadır.
5. Damızlık: Tavukçuluk sektöründeki tüm gelişmelere karşılık damızlık konusundaki dışa bağımlılık halen devam etmektedir. Sektörün dışa bağımlılıktan kurtarılması, yerli-milli ırk kanatlı kaynaklarımızın daha da geliştirilmesi gerekmektedir.
6. Üretim Tesisi Yatırım ve İşletmelerinin Kontrollü Olması: Ülkemizdeki tavukçuluk tesisleri, iç pazar talebinin ihtiyacının üzerinde üretim yapabilecek, ihraç edebilecek kapasiteye sahiptir. İhraç imkanları kısıtlandığı durumlarda iç pazar, üretilen ürünü tüketememekte ve krize yol açmaktadır.
7. Kriz Yönetimi: Sürekli krizler yöneten bir sektör olmaktan öte riskleri yönetebilen bir yapıya kavuşması adına “Yumurta Sektörünün Bugün ve Yarınları” için eylem planlarının tüm taraflarca ortaklaşa belirlenmeli ve kendi yarasını kendisinin sarması gerekmektedir.
Zirve boyunca krizi yönetimi konusu, yaşanan güncel Kuş Gribi vakaları kapsamında özellikle ele alındı. Etkinlikte, sektörün yaklaşık 2 aydır kriz yönetimi içerisinde olduğu vurgulandı ve yaşanan bu krizin bakanlıkların önderliğinde tüm taraf ve paydaşların samimi katkılarıyla bir fırsata çevirmesine gayret gösterildiği vurgulandı.
