Kuluçkadan yeni çıkmış civcivlerin karşılaştığı riskleri elimine edebilmenin en iyi yolu, kuluçka çıkışı civcivlere çok suşlu, türe özgü bir probiyotiğin doğru bir şekilde verilmesidir. Tabi ki burada doğru probiyotiğin, doğru bir yöntem ve aplikatörle verilmesi kritiktir. Örneğin; geleneksel sistemlerde kuluçka çıkışı probiyotikler, su ile püskürterek civcivlere uygulanmaktadır. Bu sistemin dezavantajlarının başında civcivin tüylerinin ıslanması sonucu üşümeleri ve strese maruz kalmaları gelir. Bu nedenle doğru zamanda doğru probiyotik veriliyor olsa bile, uygulama yönteminin dezavantajı yüzünden istenilen sonuçlar elde edilemez ve yatırım maliyeti de boşa gider.
Röportaj: Derya Yıldız
Günlük civcivlerin zararlı patojen bakterilere karşı savunmasız olması, modern kanatlı hayvan yetiştiriciliğindeki en büyük sorunların başında geliyor. Doğal ortamda anneden civcive geçen koruyucu yararlı bakteri florasının, modern üretim sistemlerinde kuluçkahanelerde probiyotikler ile dışardan sağlanması gerekiyor. Bu floranın kuluçkahaneden çıkışta doğal olarak kurulmasını beklersek ancak yaklaşık 21. günde yetişkin bir tavuğun sağlıklı florasına ulaşılabiliriz. Elbette bu süre boyunca civciv dışarıdan gelecek patojenlere karşı tam bir savunma gösteremeyecektir. Bu nedenle civcivlerin kümese girer girmez Poultrystar gibi sağlıklı bir tavuktan izole suşlar içeren bir probiyotiği alması çok önemlidir. Ancak geçmişte, kuluçkahaneden kümese kadar geçen sürede civcivler patojenlere açık haldeydiler.
Dünyanın önde gelen hayvan besleme şirketlerinden Biomin (Biomin, DSM şirketler gurubunun bir parçasıdır), 2019 yılında probiyotik aktarımı için alternatif bir yöntem olarak jel damlacığı uygulamasını duyurdu. Kanatlı sektöründe uzun yıllardır başarıyla kullanılan ve sinbiyotik bir ürün olan PoultryStar®’ın kuluçkahane versiyonu olan bu uygulama, bir yıldan uzun bir süredir Türkiye’nin en büyük işletmelerinden birinde başarıyla uygulanıyor. Uygulama neticesinde civcivlerin bağırsak sağlığında ciddi bir iyileşme ve sağlıklı bir büyüme sağlandı. Azalan antibiyotik kullanımı ve mortalite… Ve tabi daha fazlası da var.
Biomin’in Türkiye’deki iştiraki olan Biokey Gıda, Tarım ve Hayvancılık Ltd. Şti.’nin Genel Müdürü İrfan Çoban, ekibiyle birlikte hayata geçirdiği bu başarılı uygulamanın detaylarını ve alınan sonuçları bizimle paylaştı.
Sayın Çoban, bugün Biomin’in yakın zamanda geliştirdiği PoultryStar® Kuluçka uygulaması hakkında konuşmak istiyoruz. Ancak bu uygulama hakkında konuşmaya başlamadan önce kuluçkadan yeni çıkmış civcivlerin karşı karşıya olduğu riskleri biraz anlatır mısınız?
Tüm yetiştiricilerin gayet iyi bildiği gibi kuluçkadan yeni çıkmış günlük civcivlerin sağlığı, onların geleceği için büyük önem taşımaktadır. Kanatlı hayvan yetiştiriciliğinde, en kritik aşama olan kuluçkadan kümese kadar olan döneminde, fırsatçı patojen bakteriler, savunmasız durumdaki civcivlere kolayca geçebilmekte ve onların sağlığını olumsuz yönde etkilemektedir.
Aslında doğal ortam ve koşullarda, hayvanın sağlığı için gerekli olan flora, ana tavuktan civcive yatay olarak geçmekte ve civcivler patojenlere karşı daha güçlü bir hale gelmektedir. Ancak modern yetiştiricilikte, biyogüvenlik gereksinimleri nedeniyle ana tavuktan civcivlere bu doğal flora geçişi mümkün olmamaktadır. Yani istediğimiz doğru flora, hemen civcivlerin bağırsaklarına yerleşememekte, bağırsak Salmonella, E.coli ve Eimeria gibi patojenik mikroorganizmalara ve koksidiyoz etmenlerine karşı açık hale gelmektedir. Oysa kuluçkadan çıkışta steril bir bağırsağa sahip civcivlerde, hangi bakterilerin önce kolonize olduğu hayati bir önem taşır ve gelişimlerinde önemli bir fark yaratabilir.
Modern yetiştiricilikte, kuluçkadan yeni çıkmış civcivlerin karşı karşıya olduğu bu riskleri gidermenin ya da azaltmanın geleneksel yolu nedir? Bunun için hangi yöntemler kullanılıyor ve bu yöntemlerin avantaj veya dezavantajları nelerdir?
Kuluçkadan yeni çıkmış civcivlerin karşılaştığı riskleri elimine edebilmenin en iyi yolu, kuluçka çıkışı civcivlere çok suşlu, türe özgü bir probiyotiğin doğru bir şekilde verilmesidir. Tabi ki burada doğru probiyotiğin, doğru bir yöntem ve aplikatörle verilmesi kritiktir. Örneğin; geleneksel sistemlerde kuluçka çıkışı probiyotikler, su ile püskürterek civcivlere uygulanmaktadır. Bu sistemin dezavantajlarının başında civcivin tüylerinin ıslanması sonucu üşümeleri ve strese maruz kalmaları gelir. Bu nedenle doğru zamanda doğru probiyotik veriliyor olsa bile, uygulama yönteminin dezavantajı yüzünden istenilen sonuçlar elde edilemez ve yatırım maliyeti de boşa gider.
Peki sizin sunduğunuz PoultryStar® Kuluçka uygulaması nedir ve geleneksel diğer yöntemlerden hangi yönleriyle ayrılmaktadır? Bu uygulamanın, civcivlerin karşı karşıya olduğu riskleri nasıl bertaraf ettiğini anlatır mısınız?
PoultryStar® Kuluçka, Biomin’in güçlü AR-GE ekibi tarafından, kuluçkadan çıkan civcivlerin karşılaştığı problemler ve geleneksel probiyotik uygulama yöntemlerinin sahadaki sıkıntıları incelenerek geliştirilmiş bir jel damlacığı uygulamasıdır.
Bu uygulamada, kuluçkadan çıkar çıkmaz civcivlerin sağlıklı bir tavuğun bağırsak florasıyla aşılanması ve böylece bağırsak sağlığının desteklenmesi amaçlanmaktadır. Bunun için ürün, jel damlacıklarının kuluçka hattında civcivlerin üzerine otomatik olarak atılmasını sağlayan bir ekipmanla birlikte sunulmaktadır. Kanatlı bağırsak sağlığı için gerekli faydalı bakterilerin yanı sıra bu bakterilerin besin kaynağını oluşturan prebiyotikleri içeren, çok suşlu bir sinbiyotik uygulaması olan PoultryStar® Kuluçka, bağışıklık sisteminin olgunlaşmasını başlatmak ve hızlandırmak için homojen jel damlacıkları halinde günlük civcivlere verilir. Bu uygulama yöntemi, civcivlerde aşılama sonrası stresi en aza indirir ve hem erken beslenme davranışını uyarır hem de özellikle uzun yol gidecek hayvanlar için su ve besin ihtiyacını karşılar. Bu arada jel ile probiyotik uygulamanın, civcivler tarafından yutulan etkili uygulama damlacıklarının sayısını %30 oranında artırdığını da belirtmek gerekir.
Ek olarak, kuluçkahanede gerçekleştirilen PoultryStar® Kuluçka uygulanmasını takiben, yetiştirme aşamasında da yemde veya içme suyunda PoultryStar® ürünleriyle yapılan devam uygulamalarının, ilk hafta canlı ağırlığını ve yaşam oranını artırdığı kanıtlanmıştır.
Bildiğimiz kadarıyla geçen yıl Türkiye’nin en büyük işletmelerinden birinde, dünyaya da örnek olacak başarılı bir Poultrystar® Kuluçka uygulaması başlattınız. Bizimle başlattığınız bu uygulamanın detaylarını paylaşır mısınız?
Evet, geçtiğimiz yıl Türkiye’nin en büyük entegrasyonlarından birinde PoultryStar® Kuluçka uygulamasını başlattık. Halen başarıyla devam eden bu uygulama, sizin de belirttiğiniz gibi dünya çapında da bir başarı hikayesi olarak kabul edildi.
Bildiğiniz gibi antibiyotik kullanımının azaltılması, bütün dünyada, özellikle Türkiye’de ve Avrupa’da, etlik piliç (broyler) yetiştiricilerinin temel amaçlarından biri haline geldi. Biz de Türkiye’de antibiyotik kullanımının azaltılmasına yönelik hassasiyet gösteren entegrasyonları ve damızlık işletmelerini, hedef kitle olarak belirlemiştik. Gerek yemde gerek içme suyunda PoultryStar® kullanan müşterilerimizle irtibattaydık ve bu müşterilerimiz, PoultryStar®’ın etkilerini sahada görmüşlerdi. Onlara yeni ürünümüz olan PoultryStar® Kuluçka’nın avantajlarını ve etkilerini anlattığımızda, bu uygulamaya da sıcak yaklaştılar ve böylece çalışmalarımıza başladık.
Öncelikle Biomin ekibi tarafından Biokey personeline uygulama ve montaj eğitimi verildi. Sonrasında uygulama için gerekli ekipman Türkiye’ye getirildi. Biokey ekibi tarafından PoultryStar® Kuluçka jel aplikasyon sisteminin kurulumu gerçekleştirildi ve işletmenin kuluçka ekibine, aplikasyon sistemi anlatıldı, uygulama ve bakım konusunda bilgi verildi. Zaten kullanımı kolay, elektrik ihtiyacı olmayan bir sistem olduğu için kuluçka ekibi tarafından da rahatlıkla kullanılmaya başlandı.
Hava basıncı ve pulvarizasyon yöntemiyle çalışan bu aplikatör ile jel damlacıklarının, banttan geçen her bir kuluçka kasasındaki 80 adet civcivin üzerine eşit dağıtacak şekilde uygulama yapılmaktadır. Bu aşamada bütün civcivlere jel damlacığı ile verilen ürün miktarının, doğru bir şekilde ayarlanması önem arz etmektedir. Dolayısıyla uygulanan ürünün atomize şekilde pulvarize edilmesi gerekir.
Peki bu uygulamadan elde edilen sonuçlar neler? Koksidiyoz ve nekrotik enterit gibi vakaların ortaya çıkmaması, mortalitenin azalması gibi bazı önemli sonuçları olduğunu biliyoruz. Bizimle çıkan sonuçlar hakkında daha detaylı neler paylaşabilirsiniz?
PoultryStar® Kuluçka uygulamasını başlattığımız entegrasyonun en temel hedefi antibiyotik kullanımının azaltılmasıydı. Müşterimiz, PoultryStar® Kuluçka uygulamasından sonra antibiyotik azaltımı konusunda alınan başarılı sonuçlara ilaveten, koksidiyoz ve nekrotik enterit vakalarının hiç yaşanmadığını ve mortalitenin ciddi oranda azaldığını belirtti. Ayrıca bizleri mutlu eden bir diğer önemli sonuç da PoultryStar® Kuluçka uygulamasının Türkiye’nin en büyük entegrasyonlarından birinde Salmonella kontrol stratejisinin önemli bir halkası haline gelmesi oldu.
Bu uygulamanın antibiyotik kullanımını azalttığını belirttiniz? Bunu biraz daha açar mısınız?
Erken antibiyotik kullanımının kanatlıların bağırsak mikrobiyotasını ve bağışıklık gelişimini olumsuz etkilediği bilimsel olarak defalarca kanıtlanmıştır. Kanatlıların erken evrede bir antibiyotikle kısa süreli oral pertürbasyonu, mikrobiyal kolonizasyonu ve bağırsak bağışıklığını etkileyerek genç yaşta bağırsak mikrobiyomunun bozulmasına neden olur. Özellikle bağırsakta erken mikrobiyota kolonizasyonu, bağışıklık gelişimi ve/veya bağışıklık programlamasının önemli bir itici gücüdür.
Erken antibiyotik kullanımına alternatif olarak erken PoultryStar® uygulamasının, bir günlük civcivlerin sağlığını büyük ölçüde artırdığı gözlemlenmiştir. Bu uygulama, fırsatçı bakterilere karşı rekabetçi dışlama yaratan yararlı bakterileri bağırsaklara aşılar ve bağışıklık sistemlerinin olgunlaşmasını sağlar. Böylece olası antibiyotik ihtiyacını önemli oranda düşürür.
Poultrystar Kuluçka uygulaması hali hazırda başka işletmelerde de deneniyor mu? Yani aynı sonuçları veren başka deneysel çalımalar ve uygulamalar da var mı?
Geçtiğimiz günlerde Türkiye’nin önemli kanatlı entegrasyonlarından birisinde daha PoultryStar® Kuluçka uygulamasını kurduk ve çalışmaya başladık. Şu anda Türkiye’de PoultryStar® Kuluçka’yı uygulayan 2 müşterimiz oldu. Halen önemli entegrasyonlardan bazılarıyla görüşmelerimiz ve denemelerimiz devam ediyor. İlgi gösteren müşterilerimizin sayısı da artmaktadır.
Son olarak neler eklemek istersiniz?
PoultryStar® Kuluçka’yı Türkiye’nin en büyük entegrasyonlarında hayata geçirmenin, A’dan Z’ye projenin her aşamasını planlayıp gerçekleştirmenin ve en önemlisi başarılı sonuçlarını görmenin Biokey ekibi olarak bizi gururlandırdığını söylemek isterim. Ayrıca, antibiyotik kullanımının azalımı gibi hem hayvan hem insan sağlığı açısından son derece kritik bir soruna sağladığı faydalar ve en önemli kanatlı hastalıklarını önlemede oynadığı rol nedeniyle PoultryStar® Kuluçka gibi öncü bir uygulamayı Türk kanatlı sektörünün bilgisine sunmuş olmak da bizim için önemliydi. Bu projede inançla çalışan Biokey ekibine de ayrıca çok teşekkür etmek istiyorum.
