Küresel yem antioksidanları pazarının 2023 yılında 370 milyon ABD doları büyüklüğüne sahip olduğu, 2023-2030 yılları arasında yaklaşık %5 YBBO ile büyüyeceği tahmin edilmektedir. Pazardaki büyümenin, et, süt ve yumurta gibi hayvansal gıda ürünlerine yönelik talebin yükselmesi, hayvan sağlığı konusundaki farkındalığın artması, karma yem üretiminin artması ve et kalitesini artırmak için yenilikçi hayvancılık uygulamalarının uygulanması gibi faktörler tarafından destekleneceği düşünülmektedir.
Derya Yıldız
Metallerde olduğu gibi yemlerde ve yem bileşenlerinde de oksidasyon meydana gelir. Metallerde oksidasyon paslanmaya ve bozulmaya neden olurken; yem ve yem bileşenlerinde yağların acılaşmasına, vitaminlerin, pigmentlerin ve amino asitlerin kaybolmasına ve yemin biyolojik enerji değerlerinin azalmasına yol açar. Bu bozulmanın yemde, hatta tek bir bileşende hız kesmeden devam etmesi halinde hem hayvanın yem tüketimi azalabilir hem de yemden aldığı besin öğelerinde önemli bir eksiklik oluşabilir. Birçok araştırmacı, kontrolsüz oksidasyonun neden olduğu zorlukları araştırmış ve bu oksidasyon süreçlerini kontrol etmek için yöntemler oluşturmuştur. Yem antioksidanlarının kullanımı bunlardan biridir. Bu antioksidanlar, yemdeki lipitlerin, proteinlerin ve diğer hassas bileşenlerin oksidasyonunu önleyerek veya erteleyerek ürünün raf ömrünü uzatır ve hayvanların mümkün olan en iyi beslenmeyi almasını garanti eder. Ayrıca hayvan beslenmesindeki antioksidanlar, serbest radikalleri nötralize ederek ve hayvanın hücrelerini koruyarak oksidatif stresi de azaltabilir. Bu, hayvanın bağışıklık sistemini, doğurganlığını ve genel sağlığını geliştirebilir.
Yem antioksidanları, yem ve yem ham maddelerinin maliyetlerinin dünya genelinde artması ve buna bağlı olarak eldekini korumanın öneminin anlaşılması nedeniyle gün geçtikçe daha çok tercih edilmektedir. Buna ek olarak, dünyanın çeşitli bölgelerindeki sıcak ve nemli iklim de yem antioksidanlarının kullanımını bir anlamda artık zorunlu kılmaktadır.
Araştırmacılara göre bir antioksidanın hayvan beslemede faydalı olabilmesi için şu kriterleri karşılaması gerekir:
– Hayvansal ve bitkisel yağların, vitaminlerin ve oksidatif yıkıma maruz kalan diğer yem niteliklerinin korunmasında etkili olmalı,
– İnsanlar ve çiftlik hayvanları (yani tavuklar, domuzlar, balıklar vb.) için toksik olmamalı,
– Çok düşük konsantrasyonlarda etkili olmalı ve,
– Maliyeti yeterince düşük olmalıdır.
HAYVANLAR İÇİN KULLANILAN ANTİOKSİDAN TÜRLERİ
Hayvan yemleri ve yem bileşenleri için kullanılan antioksidanlar, genellikle sentetik ve doğal olarak ayrılmaktadır. Hayvan yemi sektöründe etoksikuin, BHA (bütillenmiş hidroksianisol), BHT (bütillenmiş hidroksitoluen), Propil Gallat, TBHQ ve fosforik asit gibi sentetik antioksidanların kullanımının daha yaygın olduğu tahmin edilmektedir. Bugüne kadar araştırılan çok sayıda sentetik antioksidan bileşik arasında hayvan yemlerinde kullanılan en etkili olanın etoksikuin olduğu, onu BHT ve BHA’nın takip ettiği belirtilmektedir. Sentetik yem antioksidanları sıklıkla iyi tanımlanmış bileşikler olarak formüle edilir, tutarlı bileşim sergiler ve diğer saf maddelerle hassas karışımlar halinde kullanılır. Bu sentetik antioksidanlar, kayda değer bir stabilite, erişilebilirlik, uzun raf ömrü ve maliyet verimliliği sunar.
Ancak tüketicilerin sentetik antioksidanlardan uzaklaşıp, bitki özleri ve uçucu yağlar da dahil olmak üzere doğal yem antioksidanlarına yönelik artan bir tercihi söz konusudur. Bu tercih, doğal ve organik hayvansal ürünlere yönelik artan talebe paraleldir. Güvenlikleri ve sürdürülebilirlikleri ile tanınan doğal yem antioksidanları, potansiyel sağlık ve çevre tehlikelerine yol açabilecek sentetik muadillerine karşı önemli birer alternatif olarak değerlendirilmektedir. Doğal yem antioksidanlarının kullanılması yalnızca hayvan refahı ve çevresel hususlarla uyumlu olmakla kalmamakta, aynı zamanda hayvan sağlığının iyileştirilmesine, yüksek et kalitesine ve hayvansal kaynaklı ürünlerin raf ömrünün uzatılmasına da katkı sunmaktadır. Ayrıca, katı yasal mevzuatların genellikle doğal ürünler üzerinde olumlu bir etkiye sahip olduğu da vurgulanmaktadır. Bu da karotenoidler, tokoferoller, botanik özler ve vitaminler için önemli bir potansiyele işret etmektedir.
YEM ANTİOKSİDANLARI PAZARI VE TAHMİNLER
Market Research Future (MRF) tarafından hazırlanan bir rapora göre, küresel yem antioksidanları pazarı 2023 yılında 390 milyon ABD doları değerindeydi. Şirket uzmanları, 2023 – 2030 tahmin döneminde pazarın %3,8’lik bir yıllık bileşik büyüme oranı (YBBO) ile büyüyeceğini ve 2030 yılına kadar toplam pazar değerinin 490 milyon ABD dolarına ulaşacağını öngörmektedir.
MRF ile yakın tahminlerde ve öngörülerde bulunan Verified Market Research’ün (VMR) raporuna göre, 2020 yılında 358 milyon ABD doları (2023’te 400 milyon ABD doları) büyüklüğünde olan küresel yem antioksidanları pazarı, 2021-2028 tahmin dönemi boyunca %3,8’lik bir YBBO ile büyüyerek 2028 yılında 483 milyon ABD dolarına ulaşacaktır.
VMR ile çok benzer pazar değerlerine işaret eden bir başka araştırma şirketi ise Precision Business Insights’dır. Raporunda küresel yem antioksidanları pazarının büyüklüğünün 2023 yılında 400 milyon ABD doları olduğunu ortaya koyan şirket, pazarın 2024-2030 yılları arasında %4’lük YBBO ile büyüyeceğini tahmin etmektedir. Bu durumda pazarın 2030 yılında yaklaşık 526 milyon ABD doları büyüklüğe erişeceği söylenebilir.
Research and Markets tarafından hazırlanan rapor ise daha yüksek bir pazar değerine işaret etmektedir. Araştırma şirketinin yem antioksidanları pazarına ilişkin raporuna göre, pazar büyüklüğü, 2022 yılında 410 milyon ABD doları civarındadır. Raporda, pazarın önümüzdeki yıllarda %5,6 YBBO ile büyüme göstereceği ve 2028 yılında 568 milyon ABD dolarına ulaşacağı öngörülmektedir.
Straits Research tarafından hazırlanan raporda da pazarın mevcut büyüklüğünün 2022 yılında 207 milyon ABD doları olduğu ortaya konmaktadır. Diğer şirketlerin aksine çok daha düşük bir mevcut pazar büyüklüğü ortaya koyan araştırma şirketi, büyüme beklentisi konusunda ise çok daha iddialıdır. Pazarın %11,2’lik bir YBBO ile büyüyeceğini tahmin eden şirket, 2031 yılına kadar ortalama büyüklüğün 539 milyon ABD doları olacağını öngörmektedir.
Yukarıda ele aldığımız 5 farklı araştırma şirketinin mevcut pazar büyüklüğü ve YBBO beklentileri biraz değişmekle birlikte, pazarın gelecekteki büyüklüğüne ilişkin tahminleri oldukça yakındır. Bu 5 raporda yer alan veriler üzerinden yapılacak bir ortalama hesaplamasıyla küresel yem antioksidanları pazarının 2023 yılında 370 milyon ABD doları büyüklüğüne sahip olduğunu, 2023-2030 yılları arasında %5,7 YBBO ile büyüyeceğini ve bu büyüme oranıyla 2030 yılında yaklaşık 546 milyon ABD doları büyüklüğüne erişeceğini tahmin etmek mümkündür.
PAZAR GELİŞİMİNİ DESTEKLEYEN UNSURLAR
Küresel yem antioksidanları pazarındaki büyümenin, et, süt ve yumurta gibi hayvansal gıda ürünlerine yönelik talebin yükselmesi, hayvan sağlığı konusundaki farkındalığın artması, karma yem üretiminin artması ve et kalitesini artırmak için yenilikçi hayvancılık uygulamalarının uygulanması gibi faktörler tarafından destekleneceği düşünülmektedir.
İklim değişikliği ve bununla birlikte artan kuraklığa ve hayvan hastalıklarına rağmen pazarda yavaş ama istikrarlı bir büyüme olduğuna işaret eden analistler, bu büyümenin hızlanacağını tahmin etmektedir. Özellikle hayvan sağlığı ve performansı arasındaki yakın bağlantının çiftçiler tarafından daha iyi anlaşılması, yem ve yem bileşenlerinde bulunabilecek ve hayvan sağlığını riske atabilecek olası sorunlarla daha yakından ilgilenmelerine neden olmaktadır. Bu durum hayvan yemlerinde hastalığa karşı direnç oluşturacak, üretim verimliliğini ve kalitesini arttıracak, yem maliyetlerini düşürecek ve israfı önleyecek bileşenlerin kullanımını desteklemektedir.
Dünyadaki bazı yem antioksidanları tedarikçileri:
AB Vista
Adisseo
ADM
Alltech
Barentz International
BASF SE
Bertol Company
BTSA
Caldic
Camlin Fine Sciences
Cargill
DSM-Firmenich
EW Nutrition
FoodSafe Technologies
IFF (Danisco)
Impextraco
Industrial Tecnica Pecuaria
Kaesler Nutrition
Kalsec
Kemin Industries
Lallemand Animal Nutrition
MIAVIT Stefan Niemeyer
Naturex
Novozymes (Novonesis)
Novus International
Selko (Nutreco)
Oxiris Chemical
Perstorp
Simfa Labs
Solvay
VDH Chem Tech
Videka
Vitablend Nederland
Zhejiang Medicine
PAZAR GELİŞİMİNİ KISITLAYICI FAKTÖRLER
Vitaminler, mineraller ve bitki özlerini kapsayan ve yem antioksidanı üretiminin ayrılmaz bir parçası olan ham maddelerin tedariki, ham madde maliyetlerindeki dalgalanmalar nedeniyle fiyat oynaklığına ve bulunabilirlik tutarsızlıklarına karşı hassastır. Araştırmacılara göre, bunun sonucunda ortaya çıkan dalgalanmalar, üretim giderlerine ve ürün fiyatlandırmasına yansıyarak pazarın büyüme hızında yavaşlamaya neden olabilir.
Bir diğer olası kısıtlama yasal mevzuatlar nedeniyle yaşanabilir. Bunun da özellikle sentetik bazlı antioksidanları etkileyebileceği tahmin edilmektedir.
HAYVAN TÜRÜ AÇISINDAN PAZAR DURUMU
Raporlar, hayvan türü bazında kanatlı segmentinin küresel hayvan yemi antioksidanları pazarında önemli bir paya sahip olduğunu ve ilerleyen yıllarda da bu segmentin hızla büyümeye devam edeceğini ortaya koymaktadır. Kanatlı hayvancılıkta yem, üretimi etkileyen temel unsurlardan biridir ve bu yüzden kanatlı başına yem maliyetlerinin düşürülmesi bir önceliktir. Sindirilebilirliği artıran ve besin maddelerinin kaybolmasını engelleyen enzimler ve antioksidanlar gibi yem katkı maddelerinin takviyesi, yem maliyetlerini azaltabilir. Ayrıca kanatlı ürünlerine yönelik tüketici talebi de hızla artmaktadır. Analistler, bu durumun yem antioksidan pazarının gelişimini önemli oranda teşvik edeceğini düşünmektedir.
Yem antioksidanları pazarında, kanatlı segmentini büyükbaş segmenti takip etmektedir. Su ürünleri grubunda ise yem antioksidanlarına yönelik yoğun bir ilgi söz konusudur. Yüksek kaliteli deniz ürünlerine ve sürdürülebilir su ürünleri yetiştiriciliğine yönelik artan vurgu nedeniyle su ürünleri yetiştiriciliği alanında yem antioksidanlarının kullanımı artmaktadır. Antioksidanların beslenmeye dahil edilmesi suda yaşayan organizmaların büyümesi, hayatta kalması ve refahı üzerinde olumlu bir etki yaratmaktadır. Araştırmacılar bu gruptan gelen hızlı talebin, pazarda faaliyet gösteren kilit oyuncular için büyük bir pazar fırsatı sağlayacağını öngörmektedir.
BÖLGESEL BAZDA PAZAR GELİŞİMİ
Yem antioksidanları için en gelişmiş pazarın Asya Pasifik olduğu tahmin edilmektedir. Bölge, üreticiler için gelecekte çok şey vaat eden yükselen bir pazardır. Çin, yem antioksidanları için bölgedeki en büyük pazar iken, Hindistan ise en hızlı büyüyen pazar olarak dikkat çekmektedir.
Harcanabilir gelirdeki artış, et ve süt ürünleri gibi protein açısından zengin ürünlere yönelik artan talep Asya’nın gelişmekte olan ekonomilerini pazarda öne çıkarmaktadır. Bu büyüme ve gelişmenin önümüzdeki yıllarda da istikrarlı bir şekilde devam edeceği tahmin edilmektedir. Dolayısıyla hem bu durum hem de bölgedeki üretici sayısının her geçen gün artmasının, yem antioksidanları pazarını pozitif yönde etkileyeceği tahmin edilmektedir. Ayrıca bu bölgelerdeki sıcak ve nemli iklim, hayvan yemlerinin bozulmasına neden olma potansiyeline sahiptir. Bu da yem antioksidanlarına yönelik ihtiyacın artacağı anlamına gelmektedir.
Küresel yem antioksidanları pazarında önemli bir yere sahip olan Kuzey Amerika’da ise hem nüfus artışı hem de kanatlı hayvan yemi talebindeki artış pazarı yönlendiren önemli faktörler olarak sıralanmaktadır. Kuzey Amerika bölgesinde yaşayan bireylerin hayvan refahına yönelik giderek artan bir duyarlılığı söz konusudur. Bu nedenle, hayvan yemi endüstrisindeki pazar oyuncuları, hayvanlara optimum beslenme sunmak için son derece verimli yem sağlamak zorunda kalmaktadır. Sonuç olarak, yem antioksidanları pazarı bölgede büyümeye devam etmektedir.
Avrupa bölgesinde, hayvansal proteinlere yönelik artan talep, karma yemlere yönelik talebi artırmaktadır. Bu gereksinim aynı zamanda Avrupa pazarının genişlemesini etkileyen önemli bir faktördür. Almanya, Fransa ve Rusya gibi Avrupa ülkelerinde domuz eti üretim sektörünün beklenen genişlemesinin, çiftlik hayvanlarının erişilebilirliğini artıracağı ve sonuç olarak önümüzdeki yedi yıl içinde sektörün büyümesine katkıda bulunacağı tahmin edilmektedir. Ancak hayvan hastalıkları, Rusya-Ukrayna çatışması ve savaşla bağlantılı ham madde ve enerji krizleri, Avrupa’da karma yem üretimini önemli ölçüde sekteye uğratarak yem antioksidanları pazarını da kısıtlamaktadır.
TEDARİKÇİLER AÇISINDAN PAZAR ORTAMI
Raporlar, yem antioksidanları pazarındaki önemli gelişmeleri organik ve inorganik büyüme stratejileri olarak ele almaktadır. Buna göre bazı şirketler, ürün lansmanları, etkinlikler, ürün onayları ve patentler gibi organik büyüme stratejilerine odaklanırken bazıları, satın almalar, ortaklıklar ve iş birlikleri gibi inorganik büyüme stratejileri ile yol almaktadır. Bu faaliyetler, piyasa oyuncularının iş ve müşteri tabanını genişletmesinin önünü açmıştır. Yem antioksidanları pazarındaki piyasa paydaşlarının, küresel pazarda yem antioksidanlarına yönelik artan taleple birlikte gelecekte kazançlı büyüme fırsatları yakalaması beklenmektedir.
Kaynaklar:
1. Antioxidants in Animal Nutrition – PMC (nih.gov)
2. Feed Antioxidants Market Size, Share, Trends, Opportunities & Forecast (verifiedmarketresearch.com)
3. Feed Antioxidants Market Size and Forecasts (2021 – 2031), Global and Regional Share, Trends, and Growth Opportunity Analysis (theinsightpartners.com)
4. Global Feed Antioxidants Market – Industry Size, Share, Trends, Opportunity, and Forecast, 2018-2028 (researchandmarkets.com)
5. Feed Antioxidants Market Price, Worth, Growth Insights 2030 (precisionbusinessinsights.com)
6. Animal Feed Antioxidants Market Size, Share, Scope & Analysis to 2031 (straitsresearch.com)
7. Feed Antioxidants Market: Global Industry Analysis (2023-2029) (maximizemarketresearch.com)
8. Animal Feed Antioxidants Market Size, Share, Growth | Forecast Report, 2030 (verifiedmarketreports.com)